رئیس جمهوری در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، معیشت مردم را دغدغه اصلی دانست
با تشدید نظارتها بهدنبال مقابله با نوسانات قیمتی هستیم
گروه اقتصادی | رئیسجمهوری میگوید که حمایت از معیشت خانوار از بزرگترین دغدغه های کنونی دولت است و برنامههای دولت در حوزه معیشت مردم و اقتصاد خانوار ایجاد ثبات و توازن منطقی در قیمت کالاهاست.
حسن روحانی در یکصد و هفتاد و چهارمین جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، عنوان کرد: با تشدید نظارتها بهدنبال مقابله با نوسانات قیمتی هستیم که غالباً با ایجاد جو روانی کاذب از سوی برخی سودجویان رقم میخورد.
بهگزارش پایگاه اطلاعرسانی دولت، روحانی با اشاره به برنامههای دولت برای مقابله با جنگ اقتصادی امریکا افزود: اگر چه تحریمهای غیرانسانی و غیرقانونی امریکا موجب کاهش درآمدهای ارزی کشور شده است و درآمدهای ارزی کشور در سال ۹۹، قابل قیاس با درآمدهای ارزی کشور در اوایل دهه ۹۰ نیست، اما با گذشت بیش از ۲.۵ سال از این تحریمها، دولت با برنامهریزیهایی که انجام داده، مانع تحقق هدف شوم امریکا یعنی فروپاشی کشور شده است.
روحانی با تأکید بر ضرورت حفظ آرامش سیاسی و لزوم انسجام در کشور، اظهار داشت: از جمله محورهایی که دشمنان این مرز و بوم در کنار جنگ پرفشار و سخت اقتصادی روی آن بهعنوان مقوم تحریمها سرمایهگذاری ویژه کردهاند، منازعات و اختلافات داخلی است.
رئیسجمهوری با اشاره به ضرورت هوشیاری در برابر توطئه دشمنان تصریح کرد: از همه مسئولان، فعالان، دلسوزان نظام و کشور دعوت میکنم که با حفظ آرامش و عقلانیت سیاسی مانع اختلافات و منازعات شوند و اجازه ندهند برخی افراد معدود با انگیزههای گروهی، جناحی، مقطعی و زودگذر سیاسی زمینهساز تحقق آرزوهای شوم بدخواهان این سرزمین شوند.
روحانی در ادامه با بیان اینکه دولت بخش خصوصی را موتور محرک اقتصاد کشور میداند، اظهار داشت: حمایتهای همه جانبه از افزایش نقش این بخش در اقتصاد و واگذاری میدان تولید و صادرات، بهویژه شرکتهای دانشبنیان، جایگاه مهمی در سیاستهای اقتصادی دولت خواهد داشت.
ترغیب مردم به مشارکت و پویایی
در این جلسه رئیس کل بانک مرکزی، گزارشی از روند تحولات در بازار بین بانکی و عملیات بازار باز توسط بانک مرکزی ارائه کرد.
رئیسجمهوری با اشاره به اینکه سیاستگذاری پولی در دهههای گذشته با بیثباتی همراه بوده است، تصریح کرد: اقدام بانک مرکزی تدبیری بموقع و مهم برای مدیریت نرخ سود با تکیه بر سازوکار بازار است و نه بر پایه روش های دستوری که ثبات بازار را بر هم میزند.
روحانی خاطرنشان کرد: بانک مرکزی برای هدایت نرخ سود بین بانکی از ابزارهای قانونی و بازار باز استفاده کند. عملیات بازار باز، حرکتی مفید برای به جریان انداختن اوراق دولتی و نقدینگی و تدبیری مهم برای ترغیب مشارکت مردم و پویایی آنها در بازار محسوب میشود.
رئیسجمهوری با تأکید بر اینکه این راهبرد باید کماکان با قوت بیشتر ادامه یابد، گفت: بانک مرکزی باید از طریق تسهیلگری پولی و اعتباری، در تعامل با وزارت اقتصادی و دارایی آسیبهای وارده به اقتصاد را مهار و تعدیل کند. در این زمینه، باید، گزارشهای منظم از روند عملیات بازار باز و دستاوردهای آن به اطلاع عموم برسد.
ابزارسازیهای نوین برای تأمین مالی
روحانی عملکرد دولت در ایفای تعهدات ابزارهای مالی اسلامی را تاکنون قابل اتکا دانست و اضافه کرد: بخش خصوصی در عرضه اوراق مالی اسلامی جدید طی دهه اخیر همواره در بازار سرمایه حضور داشته است و چنانچه خواهان حضور دائم بخش خصوصی و دولت در بازار سرمایه هستیم، ابزارسازیهای نوین برای تأمین مالی آنها استفاده شود.
رئیسجمهوری با بیان اینکه در عرصه بازار انتشار و عرضه اوراق مالی اسلامی هنوز پتانسیلهای زیادی برای استفاده وجود دارد، اظهار داشت: با استفاده از این فرصتها فصل جدیدی از تأمین مالی بازارمحور باز میشود.
روحانی تصریح کرد: دولت در راستای چابکسازی، اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و حمایت از بازار سرمایه بویژه هدایت نقدینگی به سوی اشتغال مولد، مردم محور کردن اقتصاد و شفافسازی فعالیتهای اقتصادی عرضه سهام شرکتهای دولتی در بازار سرمایه را بهجد در دستور کار قرار داده که بدون تردید تا پایان دولت دوازدهم ادامه خواهد یافت.
یادداشت
راه نوسانگیری از سفره مردم
علی دینی ترکمانی
اقتصاددان
رسیدگی و حمایت از معیشت خانوار از دو طریق قابل انجام است. نخست؛ مدیریت قیمتها در بازار و دوم؛ رونق تولید و ایجاد اشتغال و قدرت خرید در مردم. در شرایط کنونی اقتصاد، هر دو اقدام بسیار مشکل خواهد بود. چراکه تمام بخشهای اقتصاد با سیاست خارجی گره خورده است و حتی انتظارات تورمی نیز از چشمانداز روابط خارجی کشور و میزان دسترسی به ارز نشأت میگیرد. در چنین شرایطی، بزرگترین اشتباه این است که گمان کنیم اگر دولت دیگری بر سر کار بود، شرایط بهتر میشد. چراکه دیگر چالش اقتصاد کشور در گرو سیاستهای اقتصادی نیست و فراتر از اقدامات جزئی است. اکنون دولت دوازدهم بر تشدید نظارتها به منظور مقابله با نوسانات قیمتی تأکید دارد. این اقدام خوب است اما تنها بر بخش کوچکی از بازار که سودجویان میتوانند در آن فعال باشند، دلالت دارد و مسأله امروز اقتصاد ایران در وهله اول گرانفروشی نیست. چالش اصلی تغییراتی است که در میزان دسترسی کشور به ارز رخ میدهد و هرگاه بانک مرکزی به ارز بیشتری برای تأمین نیاز کشور دست بیابد، مدیریت بازار آسانتر میشود. بویژه در زمینه کالاهای وارداتی (اعم از نهادههای تولید تا کالای مصرفی) که ثبات نسبی در نرخ ارز و میزان سهولت واردات آنها، مانع نوسان در قیمت کالاها میشود. مانند دهه 70 تا 80 و سالهای 1393 تا 1396 که این ثبات را در بازارها تجربه کردیم و چشمانداز اقتصاد برای مردم و سرمایهگذاران شفاف بود. بهعبارت دیگر، بخش اصلی بیثباتی بازار در نتیجه شرایط سیاسی و میزان درآمدهای ارزی است. شاید در این برهه، بهترین اقدام برای نوسانگیری در بازار وصول مطالبات ارزی و کنترل نرخ دلار باشد. با کنترل قیمت ارز باید از افزایش نرخ تورم جلوگیری کرد که در خصوص این نرخ تورم نیز، مسأله سیاست خارجی اهمیت ویژهای دارد. درهمین حال بخشی از مدیریت قیمتها با رونق بخشیدن به تولید و افزایش عرضه میسر خواهد بود. ایجاد ظرفیت تولید و فعال کردن این ظرفیت میتواند مانع افزایش قیمتها شود و اشتغال را نیز به همراه داشته باشد. هرچند که ابزارهای در دست دولت اندک و محدود و رونق تولید بسیار دشوار است. در این میان عامل دیگر، انتظارات تورمی فزاینده مردم است و نتیجه انتخابات امریکا نیز در نوسانات این روزهای بازار نقش دارد؛ که نشان میدهد اقتصاد در موقعیتی اورژانسی و نیازمند یک جراحی عمیق است تا بتواند از فشارها رها شود. این جراحی عمیق، تنها افزایش نظارتها نیست. ثبات بخشی به اقتصاد و خروج از این روند الاکلنگی با سیاستهای معمول اقتصادی امکانپذیر نیست و در این زمینه نیازمند یک هماهنگی در تمام کشور و میان سه قوه هستیم. در همین حال سیاستگذار نباید به بازارها بویژه بازار سرمایه فشار روانی وارد کند تا از سقوط آن، خروج سرمایه از بورس به بازارهای موازی و در نهایت افزایش قیمتها جلوگیری شود. باید در هر سیاست اقتصادی و سیاسی، کنترل انتظارات تورمی را لحاظ کرد و گامها را شمرده برداشت. در بازار تا سطح امکان عرضه را افزایش داد و قدرت خرید مردم را به قیمتها نزدیک کرد. در چنین شرایطی است که نظارت دقیق میتواند کارآمد باشد. فراموش نکنیم که در اقتصاد، عوامل واقعی و روانی بهصورت طبیعی مکمل هم هستند.
تحلیلی بر واکنش شاخصهای بورس در روزهای آینده
افق مثبت برای بورس در ورای نتایج انتخابات امریکا
امیر سیدی
کارشناس بازار سرمایه
بازار سرمایه از مردادماه سال جاری، پس از یک رشد قابل ملاحظه در میزان بازدهی و جذب نقدینگی، به دنبال تحولات اقتصادی و رخدادهای متعدد، وارد مرحله انتظار شد و چشمانداز میانمدت خود را برمبنای نتایج انتخابات امریکا قرار داد. از همان زمان بود که به مرور گروهی از سهامداران اقدام به فروش بخشی از سهام خود در بازار کردند و بخشی از این منابع به سمت صندوقهای با درآمد ثابت هدایت شد. در حال حاضر به واسطه اعمال تحریمها و البته تشدید آنها، ایران به منابع حاصل از درآمد نفت دسترسی ندارد و دسترسی به سایر منابع نیز بسیار سخت شده است. کاهش منابع ارزی کشور تا جایی پیش رفت که مدتی قبل رئیس کل بانک مرکزی برای آزادسازی و بازگرداندن بخشی از منابع، شخصاً به عراق سفر کرد. حالا این شرایط برای ایران، در صورت رأی آوردن ترامپ در انتخابات پیش رو، میتواند ادامه داشته باشد، کمااینکه حتی محدودیتهای کسب درآمد ارزی کشور با انتخاب مجدد ترامپ میتواند تشدید هم شود. در این صورت باتوجه به کسری بودجه دولت و محدودیت در تأمین نیازهای ضروری کشور، چشماندازی افزایشی برای تورم و نرخ ارز باید متصور شد که اثرات تبعی آن برای بازار سرمایه، روند صعودی و رشد مثبت بازار خواهد بود.
صفحه 9 را بخوانید
بانک مرکزی به دنبال ارزپاشی نیست
پژوهشکده پولی وبانکی با بیان اینکه بانک مرکزی در دوره فعلی به هیچوجه دنبال ارزپاشی نیست، اعلام کرد: در این دوره به دلیل شرایط تحریمی بیش از ۸۰ درصد درآمد نفتی کاهش یافته است. به گزارش پژوهشکده پولی وبانکی، صیانت از منابع ارزی و مدیریت دخل و خرج ارزی کشور در کنار حفظ ارزش پول ملی، یکی از وظایف بانک مرکزی است. در این بین حراج منابع ارزی به قصد پایین نگه داشتن مصنوعی و موقتی نرخ ارز و حفظ ظاهری ارزش پول ملی سادهترین راه حل موجود برای پاک کردن صورت مسأله است. اقدامی که به نظر میرسد بر خلاف دورههای پیشین در دوره «عبدالناصر همتی» بر بانک مرکزی با آن مقابله شده و بانک مرکزی تلاش کرده با اصلاح رویههای غلط و تلاش برای بهبود متغیرهای بنیادین اقتصادی اعم از ناترازی بانکها، کسری بودجه دولت، کنترل تورم، بازگشت ارزهای صادراتی و… نسبت به کنترل و متعادلسازی بازار ارز اقدام کند. نگاهی به عملکرد رؤسای سابق بانک مرکزی در خصوص تزریق ارز مداخلهای به بازار نیز مؤید این نکته است. بهطوری که از سال ۱۳۸۲ تاکنون و در مدت مدیریت ۵ رئیس کل بانک مرکزی، ۲۸۲ میلیارد دلار ارز مداخلهای به منظور کنترل قیمت به بازار تزریق شده است. براساس این گزارش، «محمود بهمنی» در ۵ سال مدیریت بانک مرکزی، مبلغ ۱۶۰ میلیارد دلار (معادل سالانه ۳۲ میلیارد دلار) ارز به بازار تزریق کرده، «طهماسب مظاهری» در یک سال مدیریت بانک مرکزی، ۳۰ میلیارد دلار ارز به بازار تزریق کرده، «ابراهیم شیبانی» در ۴ سال مدیریت بانک مرکزی، ۵۷ میلیارد دلار (معادل سالانه ۱۴.۲ میلیارد دلار) ارز به بازار تزریق کرده و «ولیالله سیف» در ۵ سال مدیریت بانک مرکزی، ۳۵ میلیارد دلار (معادل سالانه ۷ میلیارد دلار) ارز به بازار تزریق کرده است. این در حالی است که «عبدالناصر همتی» در ۲ سال مدیریت بانک مرکزی تاکنون بیش از یک میلیارد دلار ارز از بازار جذب کرده است و در این دوره، در شرایطی که هیچگاه در کشور سابقه نداشته، به دلیل شرایط تحریمی بیش از ۸۰ درصد درآمد ارزی ناشی از نفت، گاز و میعانات گازی تقلیل یافته است./ایرنا
تخلیه و بارگیری ۷۰ میلیون تن کالا در بنادر کشور
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با بیان اینکه تمام فعالیتها در بنادر تجاری کشور به صورت شبانه روزی و بدون وقفه برای بارگیری در جریان است، گفت: هیچ شرایطی باعث نشده حتی یک ساعت بنادر کشور دچار رکود و توقف شوند. محمد راستاد تصریح کرد: از ابتدای سال جاری تاکنون در تمامی بنادر تجاری کشور بالغ بر ۷۰ میلیون تن تخلیه و بارگیری انواع کالاها صورت گرفته است. وی ادامه داد: هیچ شرایطی باعث نشده حتی یک ساعت بنادر کشور دچار رکود و توقف شوند و تمامی اسکلهها و بنادر برای تخلیه و بارگیری انواع محموله ها فعال هستند./ایلنا
رونمایی از میدان نفتی یلدا؛ در روزهای آینده
معاون مدیرعامل اکتشاف نفت با اعلام این خبر که در خلیج فارس یک دکل در میدان یلدا در حال حفاری و نزدیک است که به هدف برسد، گفت: ما ممکن است از نظر تکنولوژی عقب باشیم اما بخاطر نیروهای متخصصی که داریم از کشورهای دیگر جلوتر هستیم، حتی سال گذشته در ایران هر دو چاهی که حفر شد به نتیجه رسید. سیدعلی معلمی درباره حوزههای جدید اکتشافی گفت: شاید ما حدود 70 تا 80 میدان کشف شده توسعهنیافته داشته باشیم، در خلیجفارس یک دکل در میدان یلدا در حال حفاری و نزدیک است که به هدف برسد. احتمالاً تا دو هفته آینده ماحصل تمام زحماتی را که درچند سال کشیدیم، خواهیم دید./ایلنا